Mainframe computer гэдэг нь их хэмжээний өгөгдөл боловсруулах, олон хэрэглэгчид зэрэг ажиллах, өндөр найдвартай ажиллагаа шаардах томоохон байгууллагуудын хэрэгцээнд зориулагдсан хүчирхэг компьютерын систем юм.
🔍 Mainframe компьютерын онцлог шинжүүд
- Өндөр хүчин чадал->Их хэмжээний өгөгдлийг зэрэг боловсруулах чадвартай.
- Олон хэрэглэгч зэрэг ажиллах боломжтой->Хандалтыг зохицуулах, найдвартай ажиллагааг хангах системтэй.
- Найдвартай, тасралтгүй ажиллагаа->Цахилгаан тасрах, төхөөрөмж эвдрэх үед нөөц системүүд автоматаар орлох боломжтой.
- Аюулгүй байдал, өгөгдлийн хамгаалалт->Санхүү, банк, засгийн газрын байгууллагуудын өндөр аюулгүй шаардлагад нийцдэг.
- Холболт, нийцтэй байдал->Хуучин болон шинэ системүүдтэй зэрэг ажиллах боломжтой.
Mainframe бол “компьютерын хаан”.
1950-аад онд IBM компани анхны mainframe-уудыг бүтээж эхэлсэн.Үүнээс хойш 70 гаруй жилийн турш IT ертөнцийн үндсэн тулгуур болсоор ирсэн. Бид өдөр бүр mainframe ашигладаг гэдгээ ч мэддэггүй. Та ATM-аас мөнгө авах үед, интернет банк ашиглах үед, нислэг захиалах үед — эдгээрийн ард mainframe ажиллаж байдаг. Жишээ нь, дэлхий даяарх банкны гүйлгээний 80% гаруй нь mainframe-ээр дамждаг!
Mainframe сургалтад суралцсан хүн маш эрэлттэй. Учир нь олон жилийн өмнө мэргэшсэн хүмүүс тэтгэвэрт гарч байгаа тул шинэ mainframe инженерүүдийн эрэлт огцом өсөж байна. Энэ бол карьерын маш онцгой боломж байж болно.
🧠 Mainframe vs Supercomputer
| Шинж чанар | Mainframe | Supercomputer |
|---|---|---|
| 🎯 Үндсэн зорилго | Асар олон хэрэглэгчийн өгөгдөл боловсруулах, найдвартай ажиллагаа | Маш их хэмжээний тооцоолол хурдан хийх (simulation, AI) |
| 👥 Хэрэглэгч | Мянга мянган хүн зэрэг холбогдож болно | Ихэвчлэн 1–2 судалгааны баг ашиглана |
| 💾 Өгөгдөл | Асар их I/O (input/output) ажиллагаа | Асар их CPU/математик тооцоолол |
| 💥 Хурд (Performance) | Гүйлгээний тоо маш их (Transaction per second) | FLOPS (Floating point operations/sec) маш өндөр |
| 🏢 Хаана ашигладаг вэ? | Банк, даатгал, засгийн газар, телеком, агаарын тээвэр | NASA, уур амьсгал судалгаа, генетик, атомын физик |
| ⚙️ Үндсэн хэрэглээ | Төлбөр, нягтлан бодох, дата төв | Симуляци, AI сургалт, прогноз |
| 🔒 Аюулгүй байдал | Маш өндөр – өгөгдлийн хамгаалалт | Дундаж – судалгааны төвд голчлон |
| ⏱️ Үргэлж ажиллах уу? | 24/7 тасралтгүй | Ихэвчлэн төсөл бүрээр түр хугацаанд |
Архитектурын хувьд:
| Үзүүлэлт | Mainframe | Supercomputer |
|---|---|---|
| OS | z/OS, Linux on Z | Linux-based (RHEL, CentOS) |
| CPU | IBM Z Processor | NVIDIA GPU, AMD/Intel CPU-н олон цөм |
| Storage | Идэвхтэй ашиглалт ихтэй, өндөр найдвартай байдал | Тооцооллын хажуугаар хадгалалт нь тусдаа |
| Холболт | I/O-д зориулсан өндөр дамжуулалт | Хувьсах, олон процессор холболт (interconnects eg. InfiniBand) |
