21-р зууны технологийн хөгжлийн шинэ шатны нэгэн чухал чиглэл бол Био-Харилцааны Технологи буюу Brain-Computer Interface (BCI) юм. Энэ нь хүний тархины дохиог уншиж, компьютертэй болон бусад электрон төхөөрөмжтэй шууд харилцах боломжийг бүрдүүлдэг дэвшилтэт систем юм. Тархины дохио – хүний мэдрэмж, сэтгэл хөдлөл, бодлыг илэрхийлдэг цахилгаан сигналууд – эдгээрийг BCI технологи тусгай мэдрэгчүүдээр дамжуулан уншиж, орчуулагч алгоритм ашиглан машин ойлгох команд болгон хувиргадаг.
Гол санаа: Хүний оюун санаа технологитой шууд холбогдох боломжтой болсон нь BCI-ийн үндсэн зорилго
Өнөөдөр BCI нь зөвхөн шинжлэх ухааны уран зөгнөл байхаа больж, бодит хэрэглээнд нэвтэрч эхэлжээ. Энэ технологийн гол зорилго бол хүний биетэй холбогдохгүйгээр зөвхөн тархины идэвхээр дамжуулан машин, компьютер, хиймэл гартай харилцах боломж олгох явдал юм. BCI-ийн ачаар биеийн доод хэсгээрээ саажилттай хүмүүс зөвхөн бодлоороо төхөөрөмж удирдаж чаддаг болсон. Түүнчлэн тоглоомын салбарт сэтгэл хөдлөлөөр хариу өгдөг тоглоом, анагаах ухаанд сэргээн засах эмчилгээний дэмжлэг болгож ашиглаж байна.
BCI хэрхэн ажилладаг вэ?
- Тархи-сигнал илрүүлэгч (Electrode/Mind-sensing unit): EEG буюу цахилгаан тархины долгион хэмжигч төхөөрөмжөөр тархины цахилгаан идэвхийг уншина.
- Сигнал боловсруулагч (Signal Processing Unit): Тархины сигналуудыг цэвэршүүлж, хэрэгцээтэй мэдээллийг ялгаж авна.
- Команд гүйцэтгэгч (Device Control Unit): Боловсруулсан дохиог компьютер, робот, хиймэл гар зэрэг төхөөрөмжид дамжуулж, тодорхой үйлдэл гүйцэтгүүлдэг.
BCI-ийн хэрэглээний зарим жишээ
- Эмнэлгийн салбар: Тархи болон мэдрэлийн эмгэгтэй хүмүүст хиймэл гар, хөл удирдах, харилцах чадвар олгоход хэрэглэж байна.
- Тоглоомын болон VR салбар: Сэтгэл хөдлөл болон анхаарал төвлөрөлд суурилсан тоглоом хөгжүүлэлт.
- Цэрэг, аюулгүй байдал: Цэргийн нисэгчдэд зориулсан тархиар удирддаг систем хөгжүүлж байна.
- Сургалт, анхаарал төвлөрөл: Оюуны хөдөлмөрт BCI ашиглан сурагч, оюутнуудын анхаарлын түвшинг хянах, нэмэгдүүлэх боломжтой.
Сорилт ба ирээдүй
BCI нь хүчирхэг боломжуудыг нээж байгаа ч дохионы нарийвчлал, мэдээллийн аюулгүй байдал, ёс зүйн асуудал зэрэг сорилтууд дагуулж байна. Тухайлбал, хүний хувийн бодол санааг хэт гүнзгий унших эсвэл алдаатай дохио тайлбарласнаар хүсээгүй үр дагавар үүсэх магадлалтай.
Хэдий тийм боловч BCI нь технологи, хүний биологи хоёрын заагийг арилгагч, цаашид бидний өдөр тутмын амьдралд салшгүй хэрэгсэл болох ирээдүйтэй юм. Хиймэл оюун ухаан, 5G сүлжээ, мэдрэлийн хиймэл эрхтэнтэй хосолсноор энэ технологи нь хүн төрөлхтөний шинэ эринд хөтлөх хөшүүрэг болно.
Дүгнэлт
Био-Харилцааны Технологи (BCI) нь хүний тархи болон компьютерийн хооронд шууд мэдээлэл солилцох боломжийг нээж, хүний оюун санааг технологитой холбох шинэ эрин үеийг эхлүүлж байна. Тус технологи нь зөвхөн саажилттай хүмүүст туслах эмчилгээний хэрэгсэл байхаас гадна тоглоом, боловсрол, цэрэг, аюулгүй байдал зэрэг олон салбарт хэрэгжих өргөн боломжтой. Хэдийгээр нарийвчлал, ёс зүйн асуудал зэрэг сорилтууд тулгарч байгаа ч, BCI нь хүний чадавхыг тэлэх, амьдралыг хөнгөвчлөх, технологитой илүү дотно харилцах шинэ замыг нээж өгч байна. Тархинаас төхөөрөмж рүү — зөвхөн бодлоор бүхнийг удирдах боломж ойр ирээдүйд бидний амьдралын хэвийн нэг хэсэг болох нь. . .
