Сурагчид маань ангидаа сууж байтал гэнэт таазнаас робот шувуу дүнгэнэн өнгөрөөд, цонхоороо эргэлдэж, дараа нь өөрөө буцаад “charger”-даа очоод сууж байна гэж төсөөл дөө.
Энэ бол зөвхөн science fiction биш, өнөөдрийн бодит технологи болж эхэлсэн.
Сүүлийн жилүүдэд инженерүүд байгаль дахь амьтдын хөдөлгөөнийг дуурайлган бионик шувуу, нисдэг үнэг (flying fox), хуманоид робот бүтээж, дээр нь хиймэл оюун (AI) суулгаж байна. Энэ нийлбэрийг бид AI + Роботик–ийн шинэ үе гэж харж болно.
Бионик шувуу гэж юу вэ?
Германын Festo компанийн бүтээсэн BionicSwift, SmartBird, BionicFlyingFox зэрэг төслүүд бол “жинхэнэ шувуу шиг далавчаа дэвж, нисдэг” робот шувууд юм.
- BionicSwift нь хөнгөн хөөсөн материал, карбон хийцтэй, далавч нь хэсэгчлэн “үсэрхийлж” онгойж хаагддаг тул агаарыг шүүн нэвтрүүлж, жинхэнэ шувуу шиг эргэлт, гүн шумбалт хийж чаддаг. Festo
- BionicFlyingFox нь жинхэнэ нисдэг үнэг шиг асар том, гэхдээ ердөө ~580 грамм жинтэй, уян мембран далавчтай, motion-tracking системтэй холбогдон заагдсан орон зайд хагас автоматаар нисдэг. Festo+1
Эдгээр робот шувуудын гол санаа нь:
“Байгаль доторх нисэх механикийг математик, электроник, материалын шинжлэх ухаантай хослуулбал ямар вэ?”
AI нэмэгдэхээр юу өөрчлөгдөж байна вэ?
Анхны хувилбарууд нь голдуу алсаас удирдлагатай байсан бол одоо AI, GPS, өндөр нягтралтай камер, байгаль орчны сенсор суулгаж эхэлж байна.
Жишээ нь, сүүлийн үед танилцсан AI-тай бионик шувууд:
- Агаарын бохирдол, тоосонцор, температур, чийг хэмжинэ.
- Ойн эрүүл мэнд, ногоон масс хэр өөрчлөгдөж байгааг зураг авч, CNN + LSTM загвараар урт хугацааны тренд таамаглана. Instagram+3The Times of India+3NOKOV+3
- Барилга, гүүр, цахилгаан шон, үйлдвэрийн дээврийг тойрон нисэж, ан цав, гажилт, зэврэлтийг зурагнаас илрүүлнэ. The Times of India
Энд AI-ийн үүрэг нь:
- Камер, сенсороос ирж буй өгөгдлийг ойлгох
- Хаашаа нисэхээ төлөвлөх
- Хурд, өндөр, далавчны хөдөлгөөнийг реал тайм удирдах
Өөрөөр хэлбэл, робот шувуу өөрөө бодож нисэж эхэлж байна гэсэн үг.
Хуманоид робот ба “ерөнхий зориулалтын” тархи
Зөвхөн шувуу, нисдэг үнэг гэлтгүй, 2025 онд хуманоид робот–ын хөгжил маш хурдтай явж байна.
- NVIDIA Isaac GR00T N1 гэх мэт “роботикийн foundation model”-ууд гарч, хүн шиг алхах, тэнцвэрээ барих, орчноо харж ойлгох, олон төрлийн роботод дахин ашиглагдах “ерөнхий тархи” болгох зорилготой. The Verge
- Skild AI – Skild Brain загвар нь үйлдвэрийн робот, хуманоид, логистикийн роботуудыг нэг тархитай болгохыг зорьж, шатаар явах, саадтой орчинд тэнцвэрээ алдахгүй байх гэх мэт чадварыг сургаж байна. Reuters
- Agile ONE зэрэг хуманоид роботуудад бодит үйлдвэрийн өгөгдлөөр сурсан AI интеграцлагдаж, хүний хажууд ажиллах реально үе эхэлж байна. Agile Robots SE+2Wins Solutions+2
Энэ бүгд нийлээд “generalist robotics” буюу олон янзын ажил хийж чаддаг, дахин программчлахад уян хатан роботуудын эрин ирж байна гэсэн дохио.
Энэ технологи дэлхийд юунд хэрэг болно вэ?
AI-тэй бионик шувууд, нисдэг үнэг, хуманоид роботын хэрэглээ маш өргөн:
- Байгаль хамгаалал, экологи
- Ховор амьтдын тоо толгойг алсаас ажиглах
- Ойн түймэр, мод тайралт, бэлчээрийн доройтол зэргийг хугацааны туршид хянах ScienceDirect+1
- Дэд бүтэц, барилгын аюулгүй байдал
- Гүүр, өндөр барилга, салхин сэнс, уурхайн байгууламжийг ойртох боломжгүй хэсгээс нь шинжлэх The Times of India+1
- Гамшиг, эрэн хайх ажиллагаа
- Нуралт, түймэртэй бүсэд хүний оронд орох
- Утаатай, харанхуй орчинд дулаан мэдрэгч, LIDAR ашиглан хүмүүсийг хайх NOKOV+1
- Ухаалаг үйлдвэр ба агуулах
- Хуманоид, дугуйт платформ роботуудад AI суулгаж, хайрцаг зөөх, бүтээгдэхүүн шалгах, логистикийн урсгалыг оновчлох. The Verge+2Reuters+2
Харин Монголд яаж төсөөлж болох вэ?
Tee Education-ийн сурагчдын өнцгөөс харвал, ийм технологиудыг шууд импортлоод хэрэглэхээс гадна “яаж өөрсдөө хийж болох вэ?” гэдэг асуулт их сонирхолтой.
Жишээ санаанууд:
- micro:bit + servo + картон далавч
- Жинхэнэ BionicSwift биш ч гэлээ, бага ангийнхан servo ашиглаад далавч дэвчдэг жижиг робот шувуу хийж болно.
- Дараа нь light sensor, accelerometer ашиглаад “ухаалгаар далавчаа өөрчилдөг” логик бичиж, AI-ийн эхний ойлголтуудыг toy түвшинд туршина.
- ESP32 дрон + AI камер
- Ахлах ангийнхан ESP32/Jetson Nano дээр жижиг камер суулгаад өнгө, объект таних AI загвар ажиллуулж болно.
- “Улаан өнгийн тэмдэг олоод эргэлт хий”, “Ногоон талбайг илрүүлээд зураг авч хадгал” гэх мэт даалгавар өгөөд, мини-бионик шувууны прототип болгох.
- Мазаалай, аргаль, цоохор ирвэсийн мониторингийн төсөл
- Географи + мэдээлэлзүйн интеграл хичээлээр, хэрвээ Монголын ховор амьтдыг алсаас ажигладаг робот шувуу хийвэл ямар сенсор, ямар AI хэрэгтэй вэ гэдгийг төсөл болгон бодож болох юм. ScienceDirect
- Хуманоид роботын “тархи”-ийг симуляци дээр турших
- Бид бодит хуманоид худалдаж авах албагүй. Gazebo / Webots зэрэг симулятор дээр виртуал роботод AI model ашиглуулж, алхуулах, саад тойруулах гээд хийж болно.
Tee Education-ийн сурагчдад
- Байгаль = Хамгийн шилдэг инженер
Шувуу, сармагчин, нисдэг үнэг, бүр зөгий хүртэл инженерүүдийн “ном” болж байна. Байгаль судлал, биологи үзэхдээ “энэ амьтныг робот болговол яах байсан бол?” гэж бодож үзээрэй. - AI бол зөвхөн текст бичдэг зүйл биш
ChatGPT чатаас цааш гараад, AI нь бодит ертөнцөд нисдэг, алхдаг, аж ахуйд тусалдаг үе рүү орж байна. - Миний хийж чадах жижиг төсөл ч том мөрөөдөл рүү хүргэнэ
micro:bit дээрээ хийсэн энгийн далавчтай тоглоом, Arduino дээр хийсэн гурван servo–той робот чинь маргаашийн бионик шувуу, хуманоид роботын “анхны алхам” байж болно.
Дүгнэлт
AI + роботик-ийн хамгийн сонирхолтой чиглэлүүдийн нэг бол байгалийг дуурайсан бионик шувууд, нисдэг үнэг, хуманоид робот юм.
Тэд зөвхөн гоё харагдах төдий бус, байгаль хамгаалал, аюулгүй байдал, аж үйлдвэр гээд олон салбарт бодит асуудлыг шийдэж эхэлж байна. Le Monde.fr+4The Times of India+4Discover Magazine+4
Tee Education-д бид сурагчдаа ийм ирээдүйд бэлдэхийн тулд:
- логик сэтгэлгээ
- программчлал
- электроник
- багийн ажил
гэсэн чадваруудыг жижиг, гэхдээ утгатай төсөл дундаас нь хөгжүүлэхийг зорьдог.
Хэрвээ чи энэ нийтлэлийг уншаад “би өөрийн жижиг бионик шувуугаа хиймээр байна” гэж бодож байвал, яг одооноос төслийн дэвтэр дээрээ санаагаа зурж эхлээрэй.
Дараагийн Tee Education–ийн блог дээр чиний төслийг танилцуулах өдөр ирж магадгүй шүү
