Супер компьютер гэж юу вэ?
Супер компьютер гэдэг нь дэлхийн хамгийн өндөр гүйцэтгэлтэй, асар хурдан мэдээлэл боловсруулах чадвартай компьютер юм. Эдгээр нь маш их хэмжээний өгөгдлийг богино хугацаанд боловсруулж чаддаг бөгөөд тооцооллын хүнд даалгавруудыг гүйцэтгэх зориулалттай. Ерөнхийдөө секундэд тэрбум тэрбумаар (petaflops, exaflops) хэмжигдэх үйлдэл хийх чадвартай байдаг.
Үүрэг зорилго
Супер компьютерууд дараах онцгой үүргүүдийг гүйцэтгэдэг:
- Шинжлэх ухааны тооцоолол
- Цөмийн физик, биохими, генетик, квант механик гэх мэт салбарт хүнд тооцооллыг гүйцэтгэх.
- Жишээ: уураг нугаралтын загварчлал, молекулын харилцан үйлчлэлийн симуляци.
- Цаг уурын загварчлал
- Уур амьсгалын өөрчлөлт, байгалийн гамшгийн таамаглал (хар салхи, газар хөдлөлт).
- Урт хугацааны уур амьсгалын симуляци хийх.
- Сансар судлал, одон орон
- Галактикийн хөдөлгөөн, хар нүхний симуляци.
- Космологийн тооцоолол.
- Цэрэг, батлан хамгаалах хэрэглээ
- Зэвсгийн системийн загварчлал, симуляци.
- Цөмийн туршилтын виртуал симуляци.
- Хиймэл оюун ухаан ба Deep Learning
- Машины сургалтын маш их өгөгдөл дээр сургалт хийх.
- Хэлний загварууд болон дүрс таних системүүдийг хөгжүүлэхэд ашиглагдана.
Супер компьютер бол дэлхийн хамгийн хүчирхэг тооцоолох хэрэгсэл бөгөөд шинжлэх ухааны нээлт, хиймэл оюун ухааны хөгжил, байгаль орчны судалгаанд асар их хувь нэмэр оруулдаг. Харин мэйнфрэйм компьютер нь олон хэрэглэгчийн найдвартай, тасралтгүй үйлчилгээ шаардсан байгууллагын үйл ажиллагааг дэмжих зориулалттай.
Супер компьютер vs Мэйнфрэйм (Mainframe) компьютер
| Шинж чанар | Супер компьютер | Мэйнфрэйм компьютер |
|---|---|---|
| Гол зорилго | Тооцооллын хүнд ачаалал | Найдвартай өгөгдөл боловсруулах, олон хэрэглэгчийн систем дэмжих |
| Үр ашиг | Математикийн нарийн тооцоо, симуляци хийх | Банк, даатгал, төрийн байгууллагын систем |
| Гүйцэтгэл | Секундэд их хэмжээний тооцоо | Өндөр найдвартай ажиллагаа, урт хугацааны тогтвортой байдал |
| Хэрэглэгч | Шинжлэх ухаан, инженерчлэл | Аж ахуйн нэгж, төрийн байгууллага |
| Программчлал | HPC (High-Performance Computing), параллел программчлал | Традицон бизнес програмууд (COBOL гэх мэт) |
| Жишээ | Frontier (АНУ), Fugaku (Япон) | IBM Z series, Unisys ClearPath |
Хэрэглээний салбарууд
- NASA, CERN, NOAA, АНУ-ын DOE (Department of Energy) зэрэг байгууллагуудын хэрэглээ
- Санхүүгийн загварчлал (зах зээл дэх эрсдэл тооцоолол)
- Кино үйлдвэрлэл (жишээ нь: Pixar-ын 3D рендерлэх систем)
- Автомашины аюулгүй байдлын симуляци (аварга туршилт хийгэлгүйгээр)
- Эмийн судалгаа (шинэ эмийн молекулын загвар, симуляци)
