fbpx

Month: May 2025

Хэлний загварууд ба тэдгээрийн хөгжил

Хэлний загвар (Language Model – LM) гэж юу вэ? Хэлний загварууд нь хүний хэл яриаг ойлгож, боловсруулах зорилготой хиймэл оюун ухааны чухал дэд салбар юм. Эдгээр загварууд нь их хэмжээний бичвэрэн өгөгдлөөс суралцаж, үгсийн болон өгүүлбэрийн хоорондын утгазүйн болон бүтцийн хамаарлыг тогтоодог. Суралцсан мэдлэг дээрээ үндэслэн хэлний загварууд нь шинэ бичвэр үүсгэх, орчуулах, хураангуйлах, асуултад […]

Хэрхэн программист шиг сэтгэх вэ?

Орчин үеийн технологийн эрин үед программчлал зөвхөн мэргэжлийн хөгжүүлэгчдийн ч бус, асуудал шийдэх чадвараа хөгжүүлэхийг хүссэн хэн бүхний сонирхох хэрэгтэй чухал ур чадвар болоод байна. Программист болохын тулд заавал олон хэл сурч, код бичдэг байх албагүй — харин программист шиг сэтгэх нь хамгийн эхний алхам юм. 1. Программист шиг сэтгэх гэдэг нь юу вэ? Программист […]

Ухаалаг утасны ард: Үйлдлийн систем гэж юу вэ?

Бид өдөр тутамдаа ухаалаг утсаа ашиглан зурвас бичиж, цахим шуудан шалгаж, апп-ууд ажиллуулж, зураг дарж, видео үздэг. Энэ бүхний ард маш нарийн төвөгтэй ажиллагаа явагдаж байдгийг бид тэр бүр мэддэггүй. Бидний гар утсыг ажиллуулдаг тэрхүү зүйлийг үйлдлийн систем (Operating System) гэдэг. Тэгвэл ухаалаг утасны үйлдлийн систем яг юуг, хэрхэн зохицуулдаг юм бол? Үйлдлийн систем гэж […]

Dynamic Programming : Би нэг хэлсэн юмаа хоёр хэлдэггүй !

Энэхүү нийтлэлийг уншиж буй таньд энэ өдрийг мэндийг хүргэе . Өнөөдөр бид Dynamic Programming-ийн талаар ярих болно . Тун сонирхолтой , чухал сэдэв тул та анхааралтай уншаарай . Dynamic Programming буюу DP нь маш том асуудлийг жижиг жижиг дэд асуудлуудад хуваан , тэрхүү дэд асуудлыг ганцхан удаа шийдээд тэрхүү хариугаа хадгалаад дахин дахин ашиглах аргачлал […]

Симметрик шифрлэлтийн аргууд: Хилл Шифр(Hill Cipher)

1. Орлуулагч (Substitution) Шифрийн Аргууд Өнөөдрийн дугаараар Хилл Шифртэй танилцацгаая. Орлуулалтын шифрийн төрөлд Полиграфик шифр-н арга гэж байдаг. Энэ нь бидний цуврал нийтлэлд “Хилл шифр” нэртэйгээр бичигдсэн байгаа. Учир нь энэ төрлийн шифрлэлтийн анхдагч нь 1929 онд Лестер Сандерс Хилл гэх эрхмийн бүтээсэн шифрлэлт юм. Энэ дугаараас эхлээд сэдвүүд маань илүү төвөгтэй, математик ойлголт шаардлагатай […]